Θ Α Λ Α Σ Σ Ι Α Κ Α Ρ Υ Δ Α - C O C O de M E R του Γιάννη Αρβανιτάκη
Φίλες και φίλοι,
μέχρι πρότινος κολυμπούσα στα πελάγη της πλήρους άγνοιας όσον αφορά την ύπαρξη του ερωτικότερου δημιουργήματος του φυτικού μας βασιλείου. Ποιο είναι αυτό; η θαλάσσια καρύδα.
Βρε παιδιά, όσο περισσότερο γυρίζω, τόσο περισσότερο εκπλήσσομαι, συναρπάζομαι και θαυμάζω τη μαγεία του κόσμου που μας περιβάλλει. Δεν γνωρίζω πόσοι από σας
έχετε διαβάσει ή ακούσατε για την καρύδα της θάλασσας,
επειδή όμως πιστεύω πως αποκόμισα μερικές αρκετά ενδιαφέρουσες πληροφορίες περί αυτής, αποφάσισα να τις μοιραστώ μαζί σας.
Το δένδρο της θαλάσσιας καρύδας ανήκει στους φοίνικες και σήμερα ενδημεί μόνο σε δύο νήσους των Σεϋχελλών, την
Πραλίν (Praslin) και την Κιουριόζ (Curieuse). Παλαιότερα ήταν ενδημικό σε άλλες τρεις γειτονικές νήσους απ’ όπου έχει εκλείψει.
Πολύ πριν ανακαλυφθούν οι Σεϋχέλλες, οι οποίες ήταν ακατοίκητες, οι πρώτοι Πορτογάλοι θαλασσοπόροι, συναντούσαν τις καρύδες να επιπλέουν στη θάλασσες των Μαλβίδων ή να ξεβράζονται στις γύρω παραλίες, όπου σημειωτέον, ο φοίνικας αυτός είναι ανύπαρκτος. Γι’ αυτό το
λόγο θεώρησαν πως προέρχονταν από υποθαλάσσια δάση και την ονόμασαν Coco da mar. Το ίδιο πίστευαν και οι Μαλαισιανοί ναυτικοί.
Το φοινικόδενδρο της θαλάσσιας καρύδας ανακαλύφθηκε από τον Γάλλο ναυτικό/θαλασσοπόρο Marion du Fresne ή Dufresne (1724 – 1772), το 1768.
Το βάρος της καρύδας κυμαίνεται μεταξύ 15 και 30 κιλά
(πάνω από 46 κιλά ζύγιζε η βαρύτερη μέχρι σήμερα). Ο σπόρος της είναι ο μεγαλύτερος του φυτικού βασιλείου και το βάρος του μπορεί να φθάσει μέχρι 10 έως 25 κιλά.
Όταν αυτή η καρύδα πρωτοπέσει στη θάλασσα, λόγω του βάρους της, δεν επιπλέει. Στον πυθμένα της θάλασσας, με τον καιρό το περίβλημα της αποπίπτει και το περιεχόμενο της αποσυντίθεται με αποτέλεσμα να δημιουργούνται αέρια τα οποία την προωθούν στην επιφάνεια. Οι επιπλέουσες καρύδες είναι άγονες. Εν αντιθέσει με τους φοίνικες της κοινής καρύδας, αυτοί της θαλάσσιας καρύδας ξεχωρίζουν σε θηλυκά και αρσενικά δένδρα. Μόνο ο θηλυκός φοίνικας καρποφορεί, ο αρσενικός φέρει μία προσάρτηση σε σχήμα φαλλού φορτωμένη με άνθη που φέρουν τη γύρι και το μήκος της οποίας μπορεί να φθάσει μέχρι τα 2,5 μέτρα.
Το σχήμα της θαλάσσιας καρύδας θυμίζει το κάτω τμήμα του γυναικείου σώματος,
από τη μέση μέχρι το άνω μέρος των μηρών στη μια πλευρά και τους γλουτούς από στην άλλη. Εξ ου και η ονομασία Lodoicea callipyge (Καλλίπυγος, κάλλος+πυγή = όμορφα οπίσθια. Σ’ αυτό το σημείο πρέπει να αναφέρω και τη λέξη ‘σεισοπυγούσα’ που μας έμαθε στις παρεκβάσεις των αρχαίων Ελληνικών μαθημάτων, ο αείμνηστος και εξαιρετικός καθηγητή μας Καραγιάννης), νονός της οποίας ήταν ο Γάλλος ιατρός, φυσιοδίφης και ερευνητής Philibert Commerson, 1727-1773). Η λέξη ‘Lodoicea’ προς τιμήν της Λαοδίκης, μιας των ομορφότερων θυγατέρων του βασιλιά Πριάμου (άλλες εκδοχές λένε πως προέρχεται από λατινοποιημένο ‘Lodoicus’ του βασιλιά Λουδοβίκου XV της Γαλλίας) και ‘καλλίπυγος’ για τα θέλγητρα της Αφροδίτης.
Το τεράστιο μέγεθος της θαλάσσιας καρύδας με την ιδιαιτερότητα της μορφής της, καθώς και το φαλλοειδές
εξάρτημα του αρσενικού φοίνικα, έδωσαν αφορμή να ευδοκιμήσουν διάφορες μύθο-θρυλοπλασίες.
Ο τρόπος γονιμοποίησης/αναπαραγωγής αυτού του φοίνικα δεν έχει ακόμη αποσαφηνισθεί επαρκώς. Φαντασθείτε λοιπόν τώρα, μια θυελλώδη νύχτα, με βροχές, ισχυρούς ανέμους και τεράστια κύματα, το αρσενικό δένδρο να αυτοξεριζώνεται και να κάνει παθιασμένο έρωτα στο θηλυκό(!) Επειδή τα δένδρα αυτά όταν ερωτοτροπούν είναι πολύ ντροπαλά, αν παρευρεθείτε τυχαία παρατηρητές αυτής της πράξης, θα τυφλωθείτε ή θα πεθάνετε αμέσως. Προσοχή λοιπόν!
Στις Μαλβίδες, κάθε θαλάσσια καρύδα έπρεπε να παραδοθεί στον βασιλέα. Όποιος την εφύλαγε για τον εαυτό του ή επιχειρούσε να την πωλήσει, κινδύνευε να τιμωρηθεί με θάνατο. Για το τότε Σουλτανάτο του Σούλου υπήρξε το σύμβολο του, “Pulau Janggi”.
Ο Πορτογάλος ιστορικός João de Barros (1496 – 1570), πίστευε πως η θαλάσσια καρύδα διέθετε μαγικές
θεραπευτικές ιδιότητες. Ο Γερμανός βοτανολόγος Berthold Carl Seemann (1825 – 1871), αναφέρει πως πολλοί πίστευαν, ότι αυτή η καρύδα ήταν το αντίδοτο όλων των δηλητηρίων.
Το ύψος αυτών των φοινικόδεντρων φθάνει τα 25 μέχρι 34 μέτρα, έχουν όμως μετρηθεί και υψηλότερα (56,7 μέτρα το ρεκόρ). Το φύλλωμα τους έχει μήκος 7 έως 10 μέτρα και πλάτος 4 μέχρι 5 μέτρων. Το γένος του φοίνικα μπορεί να διαπιστωθεί μόνο από τη στιγμή που αρχίζει να παράγει άνθη, γεγονός που μπορεί να διαρκέσει από 15 μέχρι και 40 χρόνια. Ως τότε δεν υπάρχει ορατή διαφορά.
Ο θηλυκός φοίνικας παράγει έναν καρπό κατ’ έτος, ο οποίος απαιτεί γύρω στα 7 χρόνια μέχρι την ωρίμανση του
και άλλα δύο έως ότου γίνει γόνιμος. Ο σπόρος του ζυγίζει από 10 μέχρι 25 κιλά.
Σήμερα, για να θαυμάσει κανείς τους υπέροχους αυτούς φοίνικες πρέπει να επισκεφτεί την ‘Κοιλάδα του Μαΐου’ (Vallée de Mai), στη νήσο Πραλίν. Εισερχόμενος στη προϊστορική αυτή έκταση των 48 στρεμμάτων, νιώθεις πως περπατάς στο ‘Ιουρασικό Πάρκο’ της ταινίας, ο οποίος περιλαμβάνει 6000 δένδρα της θαλάσσιας καρύδας, καθώς και μια ποικιλία ενδημικής χλωρίδας και πανίδας. Το 1983 έχει ανακηρυχτεί από την UNESCO ως χώρος Παγκόσμιας Κληρονομιάς και χαίρει φυσικής προστασίας.
Ο Άγγλος στρατηγός Charles George Gordon (1833 – 1885), όταν επισκέφθηκε την ‘κοιλάδα του Μαΐου’, πίστεψε πως βρέθηκε στον Κήπο της Εδέμ, όπως αυτός περιγράφεται στη Βίβλο και πως η θαλάσσια καρύδα ήταν ο απαγορευμένος καρπός. Όμως...εξακολουθεί να παραμένει μυστήριο, πως η
Εύα κατάφερε να σηκώσει την καρύδα για να την δώσει στον Αδάμ!
Η σημερινή, ισχύουσα, βοτανολογική ονομασία της θαλάσσιας καρύδας, ‘Lodoicea maldivica’, αν και λανθασμένη, αποδόθηκε το 1807 από τον Νοτιοαφρικανό μυκητολόγο Christiaan Hendrik Persoon (1761 – 1836).
Λόγω της σπανιότητας της, η θαλάσσια καρύδα είναι προστατευόμενο είδος. Ετησίως επιτρέπεται η πώληση και εξαγωγή μόνο 2000 περίπου τεμαχίων με αντίστοιχο πιστοποιητικό. Οι τιμές κυμαίνονται μεταξύ 150 και 300€.
Για περισσότερες πληροφορίες σας παραπέμπω στο διαδίκτυο.
Γιάννης Αρβανιτάκης
Οι φωτογραφίες προέρχονται από την κοιλάδα του Μαΐου.
Φίλες και φίλοι,
μέχρι πρότινος κολυμπούσα στα πελάγη της πλήρους άγνοιας όσον αφορά την ύπαρξη του ερωτικότερου δημιουργήματος του φυτικού μας βασιλείου. Ποιο είναι αυτό; η θαλάσσια καρύδα.
Βρε παιδιά, όσο περισσότερο γυρίζω, τόσο περισσότερο εκπλήσσομαι, συναρπάζομαι και θαυμάζω τη μαγεία του κόσμου που μας περιβάλλει. Δεν γνωρίζω πόσοι από σας
έχετε διαβάσει ή ακούσατε για την καρύδα της θάλασσας,
επειδή όμως πιστεύω πως αποκόμισα μερικές αρκετά ενδιαφέρουσες πληροφορίες περί αυτής, αποφάσισα να τις μοιραστώ μαζί σας.
Το δένδρο της θαλάσσιας καρύδας ανήκει στους φοίνικες και σήμερα ενδημεί μόνο σε δύο νήσους των Σεϋχελλών, την
Πραλίν (Praslin) και την Κιουριόζ (Curieuse). Παλαιότερα ήταν ενδημικό σε άλλες τρεις γειτονικές νήσους απ’ όπου έχει εκλείψει.
Πολύ πριν ανακαλυφθούν οι Σεϋχέλλες, οι οποίες ήταν ακατοίκητες, οι πρώτοι Πορτογάλοι θαλασσοπόροι, συναντούσαν τις καρύδες να επιπλέουν στη θάλασσες των Μαλβίδων ή να ξεβράζονται στις γύρω παραλίες, όπου σημειωτέον, ο φοίνικας αυτός είναι ανύπαρκτος. Γι’ αυτό το
λόγο θεώρησαν πως προέρχονταν από υποθαλάσσια δάση και την ονόμασαν Coco da mar. Το ίδιο πίστευαν και οι Μαλαισιανοί ναυτικοί.
Το φοινικόδενδρο της θαλάσσιας καρύδας ανακαλύφθηκε από τον Γάλλο ναυτικό/θαλασσοπόρο Marion du Fresne ή Dufresne (1724 – 1772), το 1768.
Το βάρος της καρύδας κυμαίνεται μεταξύ 15 και 30 κιλά
 |
| Φωτοσύνθεση |
Όταν αυτή η καρύδα πρωτοπέσει στη θάλασσα, λόγω του βάρους της, δεν επιπλέει. Στον πυθμένα της θάλασσας, με τον καιρό το περίβλημα της αποπίπτει και το περιεχόμενο της αποσυντίθεται με αποτέλεσμα να δημιουργούνται αέρια τα οποία την προωθούν στην επιφάνεια. Οι επιπλέουσες καρύδες είναι άγονες. Εν αντιθέσει με τους φοίνικες της κοινής καρύδας, αυτοί της θαλάσσιας καρύδας ξεχωρίζουν σε θηλυκά και αρσενικά δένδρα. Μόνο ο θηλυκός φοίνικας καρποφορεί, ο αρσενικός φέρει μία προσάρτηση σε σχήμα φαλλού φορτωμένη με άνθη που φέρουν τη γύρι και το μήκος της οποίας μπορεί να φθάσει μέχρι τα 2,5 μέτρα.
Το σχήμα της θαλάσσιας καρύδας θυμίζει το κάτω τμήμα του γυναικείου σώματος,
 |
| Θηλυκός φοίνικας |
Το τεράστιο μέγεθος της θαλάσσιας καρύδας με την ιδιαιτερότητα της μορφής της, καθώς και το φαλλοειδές
 |
| Αρσενικός φοίνικας |
Ο τρόπος γονιμοποίησης/αναπαραγωγής αυτού του φοίνικα δεν έχει ακόμη αποσαφηνισθεί επαρκώς. Φαντασθείτε λοιπόν τώρα, μια θυελλώδη νύχτα, με βροχές, ισχυρούς ανέμους και τεράστια κύματα, το αρσενικό δένδρο να αυτοξεριζώνεται και να κάνει παθιασμένο έρωτα στο θηλυκό(!) Επειδή τα δένδρα αυτά όταν ερωτοτροπούν είναι πολύ ντροπαλά, αν παρευρεθείτε τυχαία παρατηρητές αυτής της πράξης, θα τυφλωθείτε ή θα πεθάνετε αμέσως. Προσοχή λοιπόν!
Στις Μαλβίδες, κάθε θαλάσσια καρύδα έπρεπε να παραδοθεί στον βασιλέα. Όποιος την εφύλαγε για τον εαυτό του ή επιχειρούσε να την πωλήσει, κινδύνευε να τιμωρηθεί με θάνατο. Για το τότε Σουλτανάτο του Σούλου υπήρξε το σύμβολο του, “Pulau Janggi”.
Ο Πορτογάλος ιστορικός João de Barros (1496 – 1570), πίστευε πως η θαλάσσια καρύδα διέθετε μαγικές
Το ύψος αυτών των φοινικόδεντρων φθάνει τα 25 μέχρι 34 μέτρα, έχουν όμως μετρηθεί και υψηλότερα (56,7 μέτρα το ρεκόρ). Το φύλλωμα τους έχει μήκος 7 έως 10 μέτρα και πλάτος 4 μέχρι 5 μέτρων. Το γένος του φοίνικα μπορεί να διαπιστωθεί μόνο από τη στιγμή που αρχίζει να παράγει άνθη, γεγονός που μπορεί να διαρκέσει από 15 μέχρι και 40 χρόνια. Ως τότε δεν υπάρχει ορατή διαφορά.
Ο θηλυκός φοίνικας παράγει έναν καρπό κατ’ έτος, ο οποίος απαιτεί γύρω στα 7 χρόνια μέχρι την ωρίμανση του
 |
| ‘Κοιλάδα του Μαΐου’ - Vallée de Mai |
Σήμερα, για να θαυμάσει κανείς τους υπέροχους αυτούς φοίνικες πρέπει να επισκεφτεί την ‘Κοιλάδα του Μαΐου’ (Vallée de Mai), στη νήσο Πραλίν. Εισερχόμενος στη προϊστορική αυτή έκταση των 48 στρεμμάτων, νιώθεις πως περπατάς στο ‘Ιουρασικό Πάρκο’ της ταινίας, ο οποίος περιλαμβάνει 6000 δένδρα της θαλάσσιας καρύδας, καθώς και μια ποικιλία ενδημικής χλωρίδας και πανίδας. Το 1983 έχει ανακηρυχτεί από την UNESCO ως χώρος Παγκόσμιας Κληρονομιάς και χαίρει φυσικής προστασίας.
Ο Άγγλος στρατηγός Charles George Gordon (1833 – 1885), όταν επισκέφθηκε την ‘κοιλάδα του Μαΐου’, πίστεψε πως βρέθηκε στον Κήπο της Εδέμ, όπως αυτός περιγράφεται στη Βίβλο και πως η θαλάσσια καρύδα ήταν ο απαγορευμένος καρπός. Όμως...εξακολουθεί να παραμένει μυστήριο, πως η
Η σημερινή, ισχύουσα, βοτανολογική ονομασία της θαλάσσιας καρύδας, ‘Lodoicea maldivica’, αν και λανθασμένη, αποδόθηκε το 1807 από τον Νοτιοαφρικανό μυκητολόγο Christiaan Hendrik Persoon (1761 – 1836).
Λόγω της σπανιότητας της, η θαλάσσια καρύδα είναι προστατευόμενο είδος. Ετησίως επιτρέπεται η πώληση και εξαγωγή μόνο 2000 περίπου τεμαχίων με αντίστοιχο πιστοποιητικό. Οι τιμές κυμαίνονται μεταξύ 150 και 300€.
Για περισσότερες πληροφορίες σας παραπέμπω στο διαδίκτυο.
Γιάννης Αρβανιτάκης
 |
| Προσθήκη λεζάντας |
ΠΗΓΕΣ
Προσωπικές σημειώσεις, ταξιδιωτικοί οδηγοί, διαδίκτυο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου