Ετικέτες

Κυριακή 10 Μαρτίου 2019

ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

του Γιάννη Αρβανιτάκη


Φίλες και φίλοι,

Μεγάλη ανακατωσούρα έφερε η πρόσφατη νομοθετική προώθηση της κυβέρνησης Μακρόν περί ''γονέας 1, γονέας 2''.

Δεν θα συζητήσω ούτε θα κρίνω την ορθότητα ή μη αυτής της απόφασης, απλούστατα θα εκφράσω τις προσωπικές μου απόψεις επί του θέματος, όσο πιο αντικειμενικά μου είναι εφικτό και θ’ αναφερθώ προσθετικά στα γραφόμενα του φίλου μας Λάκη.

Όπως γνωρίζουμε όλοι μας, μέσα στην δίνη της καθημερινότητας, οι κοινωνίες μεταλλάσσονται και μεταμορφώνονται χωρίς καλά-καλά να το αντιληφθούμε! Αυτό που λησμονούμε οι περισσότεροι μας είναι πως βιώνουμε τα τεκταινόμενα εν τη γενέσει τους και δεν είμαστε επαρκώς προγραμματισμένοι ψυχολογικά ώστε να

κατανοήσουμε, να συλλάβουμε ή να δεχθούμε τις ριζοσπαστικές αυτές αλλαγές που συμβαίνουν γύρω μας. Τονίζω το ''προγραμματισμένοι'' διότι κατά ένα μεγάλο ποσοστό, όλοι μας λειτουργούμε με βάση τα δεδομένα ή αν θέλετε, τις εφαρμογές που έχουν εγκαταστήσει άλλοι στους μηχανισμούς της σκέψης μας καθώς και με τη συνισταμένη των ποικίλων περιβαλλοντικών επιδράσεων στη συνείδησή μας!

Σε μερικές δεκαετίες, όπως είχα γράψει κάποτε, τα σημερινά δημοσιεύματα κι όλες οι συζητήσεις περί φύλων και σεξουαλικότητας δεν θα απασχολούν ούτε και θα ενοχλούν πλέον κανέναν! Τουλάχιστον για τις κοινωνίες που αναφέρομαι, οι οποίες δεν θεωρούν την ομοφυλοφιλία ή την διαφορετικότητα έγκλημα, θα είναι όλα αυτονόητα, τα ρατσιστικά ταμπού θα έχουν καταρρεύσει και ο κόσμος θα ζει σε ρυθμούς προσαρμοσμένους στην πραγματικότητα. Ο καθένας μας θα είναι φορέας της ταυτότητας που θα έχει επιλέξει για τον εαυτόν του!

Δεν γνωρίζω τι μας επιφυλάσσει η γενετική του μέλλοντος, πάντως μέχρι τότε κι εφ’ όσον δεν υπάρξουν κάποιες σπάνιες γενετικές ανωμαλίες, οι άνθρωποι θα εξακολουθούν να γεννιόνται με τα μορφολογικά χαρακτηριστικά του θηλυκού και του αρσενικού. Άρα ανατομικοβιολογικά θα υφίστανται δύο φύλα!
Εν τούτοις, ενώ για τα βιολογικά καθορισμένα φύλα τα πράγματα φαίνονται να είναι σχετικά ξεκάθαρα, στην απέναντι πλευρά της όχθης, πολλοί συνάνθρωποί μας ψάχνουν να βρουν σε ποια κοινωνικοσυμπεριφορολογική κατηγορία φύλου ανήκουν ώστε να μπορέσουν να ταυτοποιηθούν κάπου.

Φίλες και φίλοι, δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε το γεγονός πως οι συνάνθρωποί μας αυτοί, ανεξάρτητα από τον τρόπο που επιθυμούν να εκφράζονται σεξουαλικά, είναι μέλη της κοινωνία μας, δικαιούνται ίση μεταχείριση καθώς και τον σεβασμό του συνόλου. Κι αυτοί συνεισφέρουν τον οβολό τους στις κοινωνίες που διαβιώνουν.

Πείτε μου σας παρακαλώ, όταν ένας γονιός ανακαλύπτει ξαφνικά πως ο σεξουαλικός προσανατολισμός της κόρης ή του υιού του έχει πάρει την αντίθετη κατεύθυνση της αναμενόμενης, σημαίνει ότι το άτομο αυτό 
αίφνης παύει να είναι το άτομο που ήταν πριν;
Για κάντε μια προσπάθεια παιδιά και μπείτε στο πνεύμα αυτών των ανθρώπων! Νιώστε την απόρριψη, την αγωνία, το άγχος, τις αμφιβολίες, την απόγνωση που τους περιβάλλει μόνο και μόνο επειδή οι κοινωνίες τους θεωρούν ξένα σώματα! Μερικοί μάλιστα ήδη νιώθουν σαν ξένοι μέσα στο δικό τους σώμα.

Χρόνια τώρα, ως ιατρός αλλά και ως ιδιώτης, εκφραζόμενος λαϊκά, προσπαθούσα να μπω κάτω από το πετσί των συνανθρώπων μου για να μπορέσω να κατανοήσω καλύτερα τα προβλήματά τους! Κατά βάθος βέβαια ένας πολύ δύσκολος στόχος αφού ως σημείον αναφοράς λαμβάνουμε προς σύγκριση τα προσωπικά μας δεδομένα. Πώς είναι δυνατόν να νιώσουμε τον πόνο του άλλου αν δεν έχουμε νιώσει εμείς οι ίδιοι αυτόν τον πόνο ή δεν έχουμε αντιμετωπίσει το ίδιο πρόβλημα; Θα τους συμπονέσουμε, θα λυπηθούμε, θα κλάψουμε ίσως μαζί τους…αλλά σ' ένα διαφορετικό συναισθηματικό φάσμα!
Έλεγα λοιπόν στον εαυτό μου: ''Τι θα ένιωθες και πως θα αντιδρούσες εσύ Γιάννη, αν ήσουν στην θέση αυτού του ανθρώπου;''.
Όταν σε γενικές γραμμές, ο τρόπος σκέψης μου εξέπεμπε στο ίδιο μήκος κύματος με το άτομο απέναντι μου, τότε έβρισκα συνήθως μια κάποια δυνατότητα βοηθείας και συμπαράστασης.

Πριν από τη δεκαετία του 1950 η λέξη ''sex'' (φύλο) αναφερόταν στην έννοια του αρσενικού ή θηλυκού. Το ''gender'' (γένος) ήταν ένας όρος της γραμματικής για λέξεις γένους αρσενικού, θηλυκού ή ουδέτερου. Κάτι που ισχύει ακόμη για την δική μας γλώσσα. Από την δεκαετία του 1950 μέχρι σήμερα έχουν αποδοθεί αρκετοί διαφορετικοί και αντιφατικοί ορισμοί για τον όρο ''gender''.

Στα ελληνικά οι όροι sex και gender μεταφράζονται ως φύλο! Είναι όμως έτσι; Σύμφωνα με την ''προοπτική φύλου
'' π.χ. (gender perspective) το σεξ υπό την έννοια του φύλου, αναφέρεται μόνο στην βιολογική πραγματικότητα, ενώ το τζέντερ σε κοινωνικά κατασκευασμένους ρόλους οι οποίοι μπορεί να είναι μεταβλητοί.

Οι υποστηρικτές της κίνησης ''ταυτότητα φύλου και έκφραση φύλου'' (gender identity and gender expression) λένε πως το σεξ (φύλο) μπορεί να εκφράζει την βιολογική μας υπόσταση, αλλά το τζέντερ είναι αυτό που πιστεύετε εσείς ότι είστε. Στο παρελθόν τα άτομα που πίστευαν πως δεν ανήκουν στο βιολογικό τους φύλο και προτιμούσαν τον ρουχισμό, τα ενδιαφέροντα ή τις επιθυμίες του αντιθέτου φύλου, θεωρείτο πως έπασχαν από διαταραχή ταυτότητας φύλου (Gender Identity Disorder - GID). Σήμερα, αντ’ αυτού χρησιμοποιείται ο όρος δυσφορία φύλου (Gender dysphoria) ο οποίος εκφράζει την ψυχολογική κατάσταση ενός ανθρώπου που βρίσκεται σε συνεχή σύγκρουση με το βιολογικό του φύλο από την μια και με το φύλο που ταυτίζει τον εαυτόν του από την άλλη.

Η ιδεολογία του Gender Queer πάλι, είναι μια εξέγερση ενάντια σε όλους τους περιορισμούς της ταυτότητας, της συμπεριφοράς και της σεξουαλικής δραστηριότητας. Το άτομο που ταυτίζει τον εαυτό του ως Gender Queer διεκδικεί το δικαίωμα να παρουσιάζεται ως άνδρας, γυναίκα ή τίποτε από τα δύο, ν’ αλλάζει ανά πάσα στιγμή την ταυτότητά του και να έχει σεξουαλικές σχέσεις με άτομα και των δύο φύλων.

''Μια φορά κι έναν καιρό''…στο ''ίσως'' πολύ, πολύ μακρινό μέλλον…στον κόσμο της μοριακής αναδιάρθρωσης της ύλης, όταν η ζωή θα δημιουργείται εκτός σώματος κατά παραγγελία, με τις
 γονιμοποιήσεις να λαμβάνουν χώρα στις τράπεζες ωαρίων και σπερματοζωαρίων ανωνύμων, επιλεγμένων δοτών, με το DNA απαλλαγμένο από κάθε επιβαρυντικό κληρονομικό φορέα και ''α λα καρτ'' χαρακτηριστικά των γόνων…και το έμβρυο να αναπτύσσεται μέσα σε τεχνητές μήτρες… έ, ρε, Aldous Huxley, νάσαι καλά όπου βρίσκεσαι…
Όταν πλέον οι άνθρωποι δεν θα χρειάζονται ύπνο, όταν οι γνωστές ασθένειες θα έχουν εξαλειφθεί, όταν εμφυτεύουμε πλήρη συστήματα μνήμης στον εγκέφαλό μας, όταν προγραμματίζουμε γενετικά τους ανθρώπους για να επιβιώσουν σε οποιοδήποτε αντίξοο περιβάλλον, όταν ο χρόνος δεν θα έχει πια νόημα, όταν σαν ένα είδος ψυχοθεραπείας, φτιάχνουμε κυβερνο-ρομποτικά βιοαντίγραφα κατ’ εικόνα κι ομοίωση αγαπημένων μας προσώπων που χάσαμε για να συμπληρώσουμε το ψυχολογικό κενό που άφησαν πίσω τους…όταν…όταν…όταν…ΤΟΤΕ διερωτώμαι, τι έννοια θα έχει πλέον η λέξη μητέρα και πατέρας! Ποια μορφή θα έχουν πάρει οι διανθρώπινες σχέσεις; Νομίζω πως τα πάντα θα έχουν μηχανοποιηθεί και στερεοτυποποιηθεί σε συμπεριφορές εκμαγείων; Αναρωτιέμαι αν θ' ανταλλάζουμε και κάποια κουβέντα μεταξύ μας! Ακόμη και στις σημερινές παρέες  μας...παρατηρούμε οι 3 από τους 10, να κρατούν το κινητό στο χέρι...  Έ, ναι, υπερβάλλω λιγάκι για να δώσω έμφαση!

Ξέρετε παιδιά, με κάποιες αναπροσαρμογές στην πορεία των ποικιλόμορφων εξελίξεων, οι σκέψεις μου αυτές δεν αποτελούν κάτι καινούριο για μένα, ανέκαθεν σκεπτόμουν κάπως έτσι! Πριν πολλά χρόνια, πολύ ερωτευμένος, έγραφα στην πολυαγαπημένη μου πως την ένιωθα τόσο κοντά μου, τόσο πολύ μέσα μου, ωσάν να ήταν μία προέκταση του εαυτού μου, που σ’ ένα γράμμα μου την αποκάλεσα ''αποφυάδα μου''. Ίσως να μην ήταν πολύ ερωτικό μεν…αλλά σημασιολογικά σίγουρα ήταν μια λέξη γεμάτη αγάπη! Κάποτε…όταν αγαπάμε κάποια/ον πάρα πολύ…και δεν εννοώ μόνο ερωτικά, θα έχουμε ίσως την δυνατότητα να παραμένουμε συνδεδεμένοι μεταξύ μας μ’ ένα είδος βιολογικού wi-fi(!) Αν αυτό είναι κάτι καλό ή κακό δεν το ξέρω...αδιευκρίνιστο! Πάμπολλες οι αντιφάσεις...σ' όλα τα πεδία!

Ναι, ναι...καταλαβαίνω, το αναγνωρίζω…ξέφυγα και πάλι! Σταματάω!

Πόσο ''ανθρώπινοι'' θα είμαστε στο μέλλον αλήθεια; Ποια μορφή θα έχει πάρει η έννοια της αγάπης; Τα τελευταία χρόνια φαίνεται πως οι άνθρωποι απομακρύνονται ολοένα και περισσότερο μεταξύ τους ή μήπως το γεροντικό μου μυαλό αντιλαμβάνεται και ερμηνεύει τις καταστάσεις λανθασμένα; Θα αποκτήσουν μήπως τα συναισθήματά μας έναν βιολογικό διακόπτη ώστε να αποφεύγεται η υπερφόρτιση και το ψυχο-βραχυκύκλωμα;

Εν κατακλείδι, όλα παραμένουν ανοικτά και αναπάντητα! Εξ άλλου, είμαι πεπεισμένος, πως προς το παρόν, η ανθρωπότητα έχει να αντιμετωπίσει πολύ πιο σοβαρότερα προβλήματα από τα προαναφερθέντα!


Ευχαριστώ όλους αυτούς που αφιέρωσαν τον χρόνο τους για να με διαβάσουν!

Γιάννης Αρβανιτάκης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου