ΠΗΛΙΝΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ - Terracotta Army

Ένα μικρό σχόλιο

Μετά από κάποιες δημοσιεύσεις στον τύπο, προ μηνών σχετικά με τον ‘πήλινο στρατό’ της αρχαίας Κίνας και τους συσχετισμούς με τους αρχαίους προγόνους μας, όσον αφορά την έμπνευση τους, καθώς και ένας σύντομος γραπτός διάλογος με τον φίλο Κώστα, μου έδωσαν την αφορμή να γράψω δύο λόγια για την επίσκεψη μας

στο σύμπλεγμα του Μαυσωλείου του πρώτου Κινέζου αυτοκράτορα Qin Shi Huang (Τσιν Σι Χουάνγκ), το 2008.

Χωρίς να είμαι ειδικός, διαφωνώ ως προς την έμπνευση! Σίγουρα δεν αποκλείεται η επήρεια της ελληνικής τέχνης να έχει σχέση με την κατασκευή αυτών των χυτών ομοιωμάτων φυσικού μεγέθους, όπως γράφουν οι αρχαιολόγοι, όμως η έμπνευση του μαυσωλείου και του πήλινου στρατού υπήρξε του αυτοκράτορα Qin Shi Huang που ανέβηκε στο θρόνο στα 13 του χρόνια. Δίχως να υποτιμώ το τεράστιο αυτό έργο (μερικοί το θεωρούν ως το 8ο θαύμα του κόσμου), σκοπίμως απέφυγα την λέξη αγάλματα, επειδή κατά την ταπεινή μου γνώμη, ως άγαλμα χαρακτηρίζω το γλυπτό με την αρχαϊκή του έννοια, ήτοι λάξευση του πωρόλιθου ή του μαρμάρου με σμίλες και σκαρπέλα. Τα πρώτα ελευθέρως ιστάμενα αγάλματα στην ιστορία, ανάγονται στους κούρους και κόρες της ύστερης αρχαϊκής περιόδου (535 – 480 π.Χ.) των Ελλήνων και ανατρέπουν τον ισχυρισμό κάποιων που πίστεψαν πως τα πήλινα ομοιώματα ήταν πρώτα. Τα ομοιώματα του πήλινου στρατού, κατασκευάζονταν σε χωριστά εκμαγεία (κεφαλή, κορμός, χιτώνας, χέρια, πόδια), ακολουθούσε η συναρμολόγηση και μετά, για να σκληρύνει ο πηλός, η καύση σε κλιβάνους και η βαφή με σχετικά έντονους χρωματισμούς. Μόνο τα πόδια των ομοιωμάτων είναι συμπαγή, το εσωτερικό τους είναι κούφιο. 

Το έργο κατασκευάσθηκε στο διάστημα 246 μέχρι 206 π.Χ. και

εκτός των στρατιωτών και τοξοτών περιλαμβάνει, άλογα, άρματα, ιππικό, όλα σε φυσικό μέγεθος. Σκοπός του ήταν η μετά θάνατον προστασία και υπηρεσία του αυτοκράτορα. Για την κατασκευή του υπολογίζεται πως εργάστηκαν 720.000 τεχνίτες και σκλάβοι, οι οποίοι, κατά τους ιστορικούς, ετάφησαν μαζί του, όπως και οι παλλακίδες, ώστε να διατηρηθεί μυστικός ο χώρος.

Η τοποθεσία του είναι στην περιοχή Lintong της πόλης Xi'an, πρωτεύουσα της επαρχίας Shaanxi. Η ανακάλυψη τους έγινε το 1974, εντελώς τυχαία από κάποιους αγρότες που έσκαβαν για πηγάδι. Από τότε, με τις εκσκαφές, έχουν αποκαλυφθεί πάνω από 8000 πολεμιστές, 130 άρματα, 670 άλογα. Το ύψος των πήλινων στρατιωτών κυμαίνεται μεταξύ 175–190 εκατοστών και ο καθένας έχει μια διαφορετική έκφραση στο πρόσωπό του. Οι περισσότεροι έχουν χάσει τον χρωματισμό τους μετά από την έκθεση τους στο φως. O κεντρικός θάλαμος δεν έχει ανοιχθεί ακόμη. Υπάρχουν διάφοροι λόγοι γι’ αυτό και δεν θέλω να επεκταθώ περισσότερο.

Οι φωτογραφίες που ανάρτησα προέρχονται από το πρώτο υπόστεγο, το οποίο είναι και το μεγαλύτερο. Ευνοήτως, οι επισκέπτες δεν επιτρέπεται να κατεβούν στο κάτω χώρο ούτε να πλησιάσουν πολύ κοντά στα εκθέματα. Μόνο αρχαιολόγοι, εξέχουσες προσωπικότητες, δημοσιογράφοι, μελετητές, διατηρούν το προνόμιο να φωτογραφηθούν παρέα.
Ο χώρος είναι τεράστιος και ανέρχεται στα 98 τετραγωνικά χλμ. Οι ανασκαφές συνεχίζονται.

Γιάννης Αρβανιτάκης